" Zostawiajmy po sobie dobre imię i trwałą pamięć wśród śmiertelnych, aby życie nasze nie przeszło nadaremnie" / Leonardo da Vinci /

Pamięć o kobiecie związanej uczuciowo z Żywiecczyzną, z Towarzystwem Miłośników Ziemi Żywieckiej jest nadal żywa, o czym świadczy kolejna, już druga edycja konkursu (26 maj 2012) Jej imienia- imienia Zofii Rączki. Pozostała we wspomnieniach przyjaciół i znajomych, jako ciepła, dobra, mądra kobieta, o dużej wiedzy historycznej- ikona TMZŻ, na co ze zdziwieniem zwykle odpowiadała- nic wyjątkowego przecież nie zrobiłam. Konkurs uhonorowali: poseł na Sejm RP- Małgorzata Pępek, burmistrz Antoni Szlagor, Józef Nowak- autor "Słownika Gwary Górali Żywieckich", dyr MCK- Marek Regel, Artur Gabor- autor powieści "Dojrzewanie u Habsburgów". Słowa powitania i uznania dla twórczości literackiej, artystycznej Pani Zofii, skierował naczelny redaktor wydawnictwa "Gronie" Mirosław Miodoński. Zofia Rączka w 2010 r. obchodziła 50-lecie czynnej działalności w TMZŻ (02.02.1960 r.). W scenerii swoich obrazów, tryptyków z madonnami, aniołami z uśmiechem dokonała samooceny-"Taka plątanina tematów, nic wielkiego"- taka była i tak Ją zapamiętaliśmy. Z wykształcenia była historykiem, a z zainteresowania i potrzeby serca archiwistką, naczelnym redaktorem Karty Groni. Miłość do Żywca, fascynacja przyrodą, żywa reakcja na wydarzenia społeczno- kulturalne- to tematy Jej twórczości w: pozycjach książkowych, przewodnikach po Żywcu, wierszach, artykułach. Warto dodać, że Grupa Literacka "Gronie" wydała dwa tomiki poetyckie: "Kiedy maluję", "Po której orbicie krążysz".

Pani Maria Sapeta (polonistka) członkini Grupy Literackiej "Gronie" w okolicznościowy biogram wplotła osobiste wspomnienie- malując ciekawą osobowość Zofii Rączki- " Z Krakowa do małego prowincjonalnegomiasteczka przyjeżdża dziewczyna. Jest koniec maja, 1970 rok. Zastaje dzień targowy. Furmanki podążają w tym samy kierunku. Słychać odgłosy koni, ptactwa domowego, wokół harmider, gwara przeplata się z językiem literackim. Ona podąża do pewnej Instytucji, by zasięgnąć wiedzy o...i na...temat, który zlecił jej profesor. Sędziwe mury stają otworem.

...Brązowe, życzliwie spozierające oczy spotkały się na moment z niebieskimi oczami studentki. Wywiązuje się konwersacja, której sens i treść głęboko zapada w sercu młodej dziewczyny. Starsza pani udziela wielu cennych wskazówek,mówi ściszonym głosem i piękną polszczyzną. Zadaje ciekawe pytania i prowokuje twórcze myślenie młodego człowieka. Potrafi bezinteresownie dzielić się wiedzą i doświadczeniem, wskazuje materiały źródłowe, dyktuje adresy, telefony kompetentnych osób. Widać, że praca w tej Instytucji jest dla niej wielka pasją. To pasjonujące spotkanie przeciąga się i tylko niemy świadek tej ciekawej rozmowy, to polne kwiaty w szklanym wazonie na biurku.- Tak właśnie zapamiętałam spotkanie z osoba nietuzinkową, o fascynującej osobowości, która wywarła na mnie olbrzymie wrażenie. Niech symboliczny bukiet zerwany z żywieckich łąk, polnych kwiatów i ziół, będzie taką nicią łączącą tamto spotkanie, z dzisiejszym dniem.(naręcze kwiatów zostało złożone pod portretem Zofii Rączki).

Odwołanie się do przeżyć młodej dziewczyny adresowanym do gimnazjalistów, laureatów konkursu, było niewątpliwie ciekawym źródłem wiedzy o Pani Zofii, które zapadło w ich pamięć, a może... zainspiruje do artystycznej działalności?

Pamięć o Zofii Rączce pozostała. Wkrótce po jej śmierci (22.10.2010 r.), narodziła się idea

konkursu. Na II edycję konkursu wpłynęło 20 prac: 3 prace literackie, 16 plastycznych i 1 prezentacja multimedialna. Przewodniczącą Jury była prof. Janina Szczelinowa- wiceprezes TMZŻ, z-cą przew. Maria Sapeta, pełnomocnikiem TMZŻ do nagrody- Bogusław Juźwa a członkiem honorowym- Jerzy Świerczek.

Laureatem nagrody w dziedzinie literacko- historycznej został: Dominik Kwiecień (G.nr.2 im. Stanisława Staszica) za pracę " Henryk Gąszczecki- mój przodek, legionista"

-W nagrodę otrzymał dzieło sztuki ludowej ufundowane przez Jerzego Świerczka.

II miejsce zajęły uczennice: Angelina Worek i Klaudia Migała (Technikum Hotelarskie z Zespołu Szkół Agrotechnicznych i Ogólnokształcących w Żywcu-Moszczanicy) za pracę-

"Historia klimatycznej chałupy wiejskiej, jako wizytówki Brzuśnika.

-Dyplom i nagrody książkowe wręczył burmistrz Antoni Szlagor.

Wyróżnienie w zakresie literatury otrzymał Szymon Studencki za pracę pt. "Janosik".

W dziedzinie sztuka regionalna- za prace plastyczne:

Katarzyna Pastor  (Żywiecka Szkoła Tradycji), za grafikę-linoryt "Konkatedra w Żywcu"

-Dyplom, nagrody książkowe, dzieło sztuki ludowej Żywiecczyzny wręczyła; poseł na Sejm RP Małgorzata Pępek.

Wyróżnione prace plastyczne- nagrody książkowe ufundowane przez Starostę Żywieckiego Andrzeja Zielińskiego i dyr MCK Marka Regla otrzymali:

Kacper Mrowiec, Agnieszka Zaiczek, Anna Piela, Patrycja Grudniewicz, Anna Justkowska, Klaudia Skrzypek, Natalia Chrost, Dorian Greń, Patrycja Setla, Grażyna Pietrzak, Barbara Jodłowiec, Izabela Maszloch i Maria Caputa.

Praca multimedialna pt. "Dziadowskie kolędowanie"- Izabela Kliś (G.nr.3 im. Cypriana Kamila Norwida w Żywcu. 

Młodzież i towarzyszący im rodzice, a także opiekunowie usatysfakcjonowani byli docenieniem zdolności literackich, plastycznych. Jest to niewątpliwie duża zasługa miłośników Żywiecczyzny, którzy zainicjowali i pielęgnują pamięć o aktywnej regionalistce Zofii Rączce. Był to może pierwszy kontakt uczniów z TMZŻ, z historią kultury regionalnej i zapewne nie ostatni.

Zacytuję wiersz Pani Zofii "Konik polny i mrówka" (z tom. "Po której orbicie krążysz?") z przesłaniem dla uczestników konkursu Jej imienia.

 

Rozbrykany, roześmiany konik polny

Grał na łące na owadzim balu

Zasłuchała się mrówka w muzykę

Zapomniała o dźwiganiu ciężaru. 

Z tej to bajeczki ten morał wynika

Że w twoim mrówczym życiu

Potrzebne są chwile polnego konika.

 Tekst i foto: B. Fryś- Dzikowska

« powrót do listy