Działalność Grupy Literackiej Gronie im. Emila Zegadłowicza przy Towarzystwie Miłośników Ziemi Żywieckiej w Żywcu : Grupa Literacka Gronie istnieje od 1958 roku, a pierwszym prezesem i jednym z założycieli był Feliks Kantyka. Kolejnymi prezesami byli: .
od 1968 do 1973 - Henryk Biłka
od 1973 do 1977 - Zdziaław Maria Okuljar
od 1977 do 1997 - Lucyna Szubel
← Wanda Miodońska - od 1997 r.
Groniarze - to twórcy-ambasadorowie swej ziemi; ziemi, która ich zrodziła, a teraz przygarnia i zauważa. Żaden region - poza stolicą kraju - nie ma więcej tekstów tak pięknie wyrażających miłość do swojej ziemi rodzinnej, do swojej małej Ojczyzny. Żywiecczyzna to region beskidzki o pięknym krajobrazie górskim, inspirującym poetów. W twórczości poetów ziemi żywieckiej widać nie tylko motyw piękna ziemi ojczystej, ale także wątki społeczne, polityczne, światopogłądowe. O twórczości literackiej autorów związanych z Groniami życzliwie wypowiadali się na łamach prasy ogólnopolskiej i na antenie Polskiego Radia znakomici krytycy i ludzie pióra. M.in. Jan Pierzchała mówił w 1972: "Po bełkocie i zakalcach literackich, w twórczości groniarskiej znalazłem wiersze jak ożywcze źródło." Do GL Gronie należą ludzie z różnych środowisk, różnego pochodzenia i różnego wieku. Dla każdego miłośnika polszczyzny otwarte są drzwi do Grupy. Większość to twórcy samorodni, są również autorzy należący do Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie. Są też członkowie profesjonalnych stowarzyszeń jak Stowarzyszenie Prasy Polskiej, Związek Literatów Polskich, Stowarzyszenie Artystów Plastyków. Nasza grupa stanowi rodzinę literacką, gdyż lubimy bywać ze sobą. Na nasze spotkania przyjeżdżają ludzie z najdalszych zakątków Żywiecczyzny i nie tylko. Nasi członkowie pochodzą często ze stosunkowo odległych miast, jak np. Kraków, Katowice, Kielce, Chorzów, Sosnowiec, Chrzanów, Andrychów, Bielsko-Biała i inne. Spotkania odbywają się raz w miesiącu w lokalu Towarzystwa Miłośników Ziemi Żywieckiej - w oficynie Starego Zamku w Żywcu. Członkowie Grupy zawsze zbierają się z nadzieją, że usłyszą kolejny ciekawy wiersz, który wypełni jakąś lukę w stosunkach międzyludzkich.
Działalność groniarska opiera się na półrocznych harmonogramach spotkań literackich (oprócz lipca i sierpnia) opracowanych przez prezesa zarządu. Spotykamy się raz w miesiącu, w sobotnie popołudnie o godz. 14.00. W harmonogramie oprócz cyklicznych spotkań mieszczą się spotkania autorskie Groniarzy-debiutantów i bardziej uroczyste wieczory jubileuszowe. Jedną z bardziej uroczystych imprez to tradycyjne Gody u Groniarzy, odbywające się w każdą ostatnią sobotę stycznia z udziałem władz miejskich i powiatowych. Jest to spotkanie wypełnione poezją, gawędą, kolędowaniem i muzyką.
Grupa Literacka Gronie współpracuje ze szkołami i bibliotekami. Do szkół zapraszani jesteśmy na poetyckie spotkania z młodzieżą, które promują tradycję i twórczość groniarską wśród młodego pokolenia.
Przedstawiciele GL Gronie biorą udział w zjazdach i imprezach literackich organizowanych przez inne miejscowości, m.in. na ogólnopolskim Zjeździe STL w Lublinie, na II Ogólnopolskim Festiwalu Folklorystycznym w Płocku, Jesieni Tatrzańskiej w Zakopanem, Kazimierzu n/Wisłą, Bukowinie Tatrzańskiej. Byliśmy też reprezentowani na uroczystościach w Gorzeniu Górnym z okazji 30 rocznicy śmierci Emila Zegadłowicza.
Gościliśmy u nas literatów profesjonalnych i ludzi pióra, nauczycieli akademickich, krytyków literackich, dziennikarzy. W periodyku Karta Groni wydawanym przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, który jest swoistą encyklopedią wiedzy o Żywiecczyźnie, ukazuje się tzw. Arkusz Literacki prezentujący twórczość członków GL Gronie. Redaguje go prezes Grupy, a zawiera teksty poetyckie i utwory tzw. małej prozy, tj. gawędy gwarowe i teksty pokonkursowe. Wszystko to daje obraz rozpiętości groniarskiej aktywności w kulturze.
O żywieckim periodyku Karta Groni Ewa Głębicka, pracownik Instytutu Badań Literackich PAN w Warszawie, napisała: "Przyznam, że z nieukrywanym podziwem przeglądałam ostatnie numery Karty Groni - konsekwencja z jaką Państwo potrafią utrzymać pismo na wysokim poziomie napawa optymizmem." Ewa Głębicka jest autorką pracy magisterskiej m.in. na temat Grupy Literackiej Gronie. Praca ukazała się w formie książkowej i została rozesłana do wszystkich bibliotek uniwersyteckich.
Karta Groni, a w niej Arkusz Literacki - to stałe miejsce publikacji dla autorów związanych z Grupą, ale nie jedyne. Członkowie Groni opublikowali dziesiątki zbiorowych kolumn i witryn poetyckich w czasopismach całego kraju.
Należy dodać, że Grupa Literacka Gronie dostała wiele nagród zbiorowych i indywidualnych za działalność kulturotwórczą i artystyczną. Zbiorowe nagrody to m.in.: dyplom "Za zasługi dla Ziemi Żywieckiej"; medal "Za zasługi dla Ziemi Krakowskiej"; dyplom "30-lecia Wyzwolenia Żywca"; nagroda "Za osiągnięcia w upowszechnianiu kultury" - nadana przez Ministra Kultury i Sztuki; medal "Za zasługi dla województwa bielskiego"; "Medal za Zasługi dla Miasta Żywiec"; "Nagroda im. Juliusza Ligonia" - za kultywowanie historii oraz tradycji regionalnej i wkład w rozwój regionu.
W twórczości Groniarzy przebija wielkie umiłowanie Ojczyzny i ziemi beskidzkiej - naszej małej Ojczyzny. Więź z ziemią żywiecką ilustruje przykładowo zamieszczony niżej wiersz Wandy Miodońskiej.
| Ziemia Żywiecka Jak kolia z pereł i złota Otoczona tęczą wielobarwną Jesteś piękna moja ziemio żywiecka Bliska sercu - jak matka Wśród zieleni, groni i gór Które nieba sięgają błękitu Pnę się stokiem by ujrzeć cię Powiedzieć - to ziemia rodzinna Tak patrzeć z zielonego wzgórza Na błękitne rozlewisko wody Przystrojone w łódeczki żaglowe Widzę piękno mej ziemi rodzinnej W twoich ramionach ziemio-matko Chcę czerpać siłę i natchnienie Ty bądź tą kromką żytniego chleba I dobrą matką |
| 17 XI 2012 | Zaduszki u Groniarzy. Wspomnienia o tych, którzy odeszli. |
| 15 XII 2012 | Spotkanie autorskie Barbary Stasicy |
| 26 I 2013 | Gody u Groniarzy
   |
| HARMONOGRAM SPOTKAŃ LITERACKICH I PÓŁROCZE 2013 r. 26.01.2013 godz. 14. „Gody u Groniarzy” – spotkanie przy choince wypełnione poezją gawędy i kolędowania 16.02.2013 godz.14 Spotkanie autorskie: Dobro i zło w poezji Kazimiery Zacharias 16.03.2013 godz.14 Spotkanie autorskie Zenona Karola Bajorowicza – filozofa i poety z Bielska-Białej 20.04.2013. godz.14. „Dlaczego stawiam otwarte pytanie i niedokończone piszę odpowiedzi – czyli o moich nauczycielach”. Rozważania Krystyny Kalemby z Sosnowca 18.05.2013 godz. 14 Moja mała ojczyzna – Żywiecczyzna w poezji i muzyce. Udział wezmą wszyscy członkowie Grupy Literackiej „Gronie” 15. 06.2013 godz. 14. Spotkanie autorskie Stanisława Kopaczki długoletniego członka TMZŻ. Zapraszamy miłośników regionalnej twórczości literackiej. Spotkania odbywają się w Żywcu w siedzibie TMZŻ, ul. Zamkowa4 |
Copyright © Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej.
projekt i wykonanie
