Artykuły

Burzliwa jesień życia arcyksiężnej

 Burzliwa jesień życia  arcyksiężnej

Obiecałem internautom zaglądającym na naszą stronę internetową podać więcej informacji z życia Marii Krystyny Habsburg oraz jej rodziny. Przyznam z ręką na sercu, że pracowałem nad tym prawie przez dwa dni, z tego powodu, że materiał jakim dysponowałem był tak obfity, że nadawałby się na książkę. Posłużyłem się będącymi w mojej dyspozycji publikacjami książkowymi, głównie zaś publikacjami na jej temat zamieszczonymi w dwutygodniku „Nad Sołą i Koszarawą”, którego jestem redaktorem naczelnym. Tak się bowiem składa, że czas istnienia na rynku wydawniczym naszego dwutygodnika zbiega się mniej więcej z obecnym  pobytem arcyksiężnej w Żywcu.
Żywiecczyzną jako regionem władały w ciągu siedmiu wieków 3 wielkie rodziny magnackie: Komorowskich, Wielopolskich i Habsburgów , a przez pewien czas również rodzina królewska Wazów, której tutejszym reprezentantem jest król polski Jan Kazimierz. Ostatnimi byli Habsburgowie żywieccy spokrewnieni z cesarską rodziną Habsburgów austriackich. Przeciętnemu mieszkańcowi naszego regionu Ich władztwo na tych ziemiach jest najbliższe, albowiem żyją jeszcze ludzie, którzy u Habsburgów pracowali, spotykali się z nimi, obserwowali i mają do nich określony stosunek, przeważnie pozytywny.
88-letnie życie Marii Krystyny podzielić można na 3 części: dzieciństwo i młodość do 17 roku życia spędzone w Żywcu,jpeg. życie dorosłe spędzone poza granicami Polski, głównie w Szwajcarii i jesień życia spędzona w rodzinnym Żywcu.  Jej dzieciństwo i młodość zostały szczegółowo opisane w licznych gazetach i książkach przeto je pominiemy, a zajmiemy się jej ostatnim pobytem w ziemi rodzinnej – żywieckiej. Oczywiście wszystko to co się stało zawdzięczać należy wydarzeniom 1989 roku. Tak władze, jak i mieszkańcy Żywca i regionu na ogół odnoszą się do losów tej rodziny po drugiej wojnie światowej ze współczuciem.

To jej pokolenie rodziny Habsburgów w wyniku wojny rozproszyło się po całej Europie. Ojciec, sponiewierany  przez Niemców i schorowany, zmarł w Sztokholmie w 1951 r. matka Alicja wyjechała w ślad za nim do rodzinnego kraju, tam spędziła resztę życia, brat Karol Stefan wrócił z wojny i urządził się na stałe w Szwecji, przyrodni brat Joachim  poszedł do zakonu, a ją los rzucił do Davos w Szwajcarii. Pozostała osobą samotną, tam wstąpiła w 1970 r. do Związku Polskich Kawalerów Maltańskich jako Dama Honoru i Dewocji.  Aż upomniał się  o nią rodzinny Żywiec proponując jej odebrane przez władze komunistyczne obywatelstwo polskie.

Z matką Marii Krystyny Alicją, Szwedką z pochodzenia, związane było powstanie w Żywcu Oddziału Towarzystwa Polsko-Szwedzkiego. Oddział powstał 10 grudnia 1991 r. Prezesem wybrana została Maria Godek -Jura (następnie Aleksandra Sołtysek). Uchwałą Rady Miasta z dnia 10 X 1991 r. nadano honorowe obywatelstwo miasta dla: Karol Stefan Habsburg, Kazimierz Badeni (Ojciec Joachim Badeni OP), Maria Krystyna Immakulata Elżbieta Habsburg, Renata, Teresa, Maria, Alicja (de domo Habsburg) de Zuluetta.

"W dniu 28 marca 1992 r. w Davos nastąpiło uroczyste wręczenie mi paszportu III Rzeczypospolitej. Ten dokument z pięknym ukoronowanym orłem jest moim najcenniejszym skarbem" – powiedziała po jego otrzymaniu.

Następny krok wyszedł ze Strony Towarzystwa Miłośników Ziemi Żywieckiej. Prezes Towarzystwa Józef Janoszek rzucił hasło, że księżna powinna zamieszkać  w pałacu czyli w swoim rodzinnym domu.jpeg.

Hasło padło na podatny grunt. Informacja dotarła do Davos. Księżna oświadczyła „Moim największym marzeniem jest zamieszkać w Żywcu, a radość byłaby pełna gdybym z okien mieszkania mogła patrzeć na żywiecki park".

Zarząd Miasta uznał, że najlepsza lokalizacja apartamentu będzie na parterze pod salą lustrzaną.

W dniu 20 maja 2000 r. w Pensjonacie "Nad Sołą" w Żywcu, staraniem żywieckiego Koła Towarzystwa Współpracy Polsko-Austriackiej odbyło się spotkanie towarzyskie związane z przyjazdem arcyksiężniczki Marii Krystyny Habsburg, która po 60 latach zawitała do rodzinnego miasta.jpeg.

   Poza przedstawicielami Zarządu Głównego Towarzystwa Współpracy Polsko-Austriackiej z Warszawy w osobach Tadeusza Janiszewskiego i Alfreda Szenborna - w spotkaniu udział wzięli: Antoni Szlagor - przewodniczący Rady Miejskiej w Żywcu, Marek Czul i Jerzy Kliś - v-ce burmistrzowie m. Żywca, Tadeusz Dunat - przewodniczący Komisji Kultury, Turystyki i Sportu Rady Miejskiej, Stanisław Białek - naczelnik Urzędu Skarbowego w Żywcu, Zarząd Główny Towarzystwa Miłośników Ziemi Żywieckiej reprezentowali: Józef Janoszek i Zofia Rączka, Maria Godek-Jura - towarzysząca arcyksiężniczce, a także organizatorzy spotkania - członkowie żywieckiego Koła Towarzystwa Współpracy Polsko-Austriackiej z Janem Gołuchem - prezesem, jak również sponsor spotkania Józef Słowik - właściciel Pensjonatu "Nad Sołą" w Żywcu.

   Spotkanie poświęcono wspomnieniom Żywczaków o rodzinie Habsburgów, która osiedliła się w Żywcu jeszcze w XIX wieku zdobywając sobie w ciągu lat uznanie i sympatię mieszkańców miasta i całego regionu.

   W luźnych rozmowach z uczestnikami spotkania, a przede wszystkim z uczestnikami równymi jej wiekiem - Maria Krystyna wspominała lata dzieciństwa i wczesnej młodości w Żywcu, swoje najbliższe otoczenie, nauczycieli żywieckich, którzy udzielali jej lekcji w zakresie szkoły powszechnej i gimnazjum ogólnokształcącego, obowiązujące ją okresowe egzaminy szkolne, a poza tym jazdę konną, którą przedkładała nad inne sporty np. tenis.

   Zauważyła też zmiany jakie zaobserwowała przejeżdżając przez Żywiec, widać było, czym są dla niej rodzinne strony.

   W czasie spotkania było wiele ciepłych słów i serdecznych życzeń dla arcyksiężniczki Marii Krystyny, były kwiaty, toasty, pamiątki. Były też cenne pomysły. Prezes Zarządu TMZŻ Józef Janoszek wystąpił z inicjatywą, odczytując odpowiednie pismo oficjalne, aby władze miasta rozważyły możliwość wygospodarowania w mieście Żywcu - najlepiej w Starym Zamku lub Pałacu - mieszkania dla potomków rodziny Habsburgów, aby mogli swobodnie odwiedzać swoje rodzinne miasto i przebywać w nim.

W kwietniu tego roku na wspólnym posiedzeniu zarządów miasta i powiatu zapadła decyzja o przekazaniu mieszkania, którego remont sfinansuje miasto.

2 września 2001 r. księżna Maria Krystyna Habsburg, córka Karola Olbrachta Habsburga, ostatnich przed wojną właścicieli browaru, zamku i innych posiadłości na Żywiecczyźnie, odebrała klucze do apartamentu, jaki w Nowym Zamku przygotowały dla niej władze miasta Żywca i powiatu żywieckiego.

uroczystość wręczenia kluczy poprzedziła msza św. w intencji księżnej Marii Krystyny Habsburg i jej rodziny: księżnej Renaty Marii Lorena - Zuletta-Idato wraz z mężem Edwardem - ambasadorem Hiszpanii (przyjechali z Hiszpanii), księcia Karola Stefana Habsburga ze Szwecji. Z powodu złego stanu zdrowia nie dotarł do Żywca Kazimierz Badeni, przyrodni brat Habsburgów.

Hejnałem żywieckim oraz góralskim w wykonaniu kapeli Reprezentacyjnego Folklorystycznego Zespołu Miasta Żywca Ziemia Żywiecka rozpoczęto uroczystości przed Nowym Zamkiem.

Stanisław Baczyński - przewodniczący Rady Powiatu, wręczył księżnej akt użyczenia mieszkania o treści: "Rada Powiatu Żywieckiego w dowód uznania i wdzięczności za wkład rodziny Habsburgów włożony w rozwój Żywiecczyzny oddaje Jej Wysokości Arcyksiężnej Krystynie Marii Habsburg w użyczenie lokal mieszkalny w budynku Nowego Zamku żywieckiego. Niechaj ten dar będzie dla Arcyksiężnej wspomnieniem lat dzieciństwa spędzonych na Żywiecczyźnie".

Wzruszona księżna powiedziała między innymi:" Postaram się pracować dla dobra Żywca i jego okolic w miarę moich możliwości. Bardzo cenię sobie to, a także obywatelstwo honorowe miasta, które nadał mi swego czasu burmistrz Pawlik. Jestem niezmiernie wzruszona".

Następnie Antoni Szlagor - przewodniczący Rady Miasta i Janusz Kudłacik - burmistrz Żywca wręczyli księżnej klucze do mieszkania w pałacu oraz poświadczenie zameldowania księżnej na pobyt stały w Żywcu, w Nowym Zamku, ul. Zamkowa 4, z dniem 31 sierpnia 2001r. Po poświęceniu mieszkania Maria Krystyna osobiście zawiesiła przy drzwiach wejściowych ozdobną podkowę, którą ofiarowały jej "na szczęście" władze miasta.

Apartament ma 85m2 powierzchni. Składa się z sypialni, salonu, kuchni z aneksem jadalnym, a w amfiladzie kuchni znajduje się łazienka.

Andrzej Śliż - radny miejski, pracując społecznie, mieszkanie zaprojektował i pełnił nadzór techniczny.

Polonezem As-dur, opus 40, nr 1 Fryderyka Szopena, uchodzącym za symbol patriotycznej Polski, w wykonaniu pianisty Tomasza Koniecznego, rozpoczęto w sali lustrzanej uroczystości związane z przekazaniem kluczy do mieszkania księżnej Marii Krystynie.jpeg.

Janusz Kudłacik podziękował władzom Towarzystwa Miłośników Ziemi Żywieckiej za inspirujące działania w sprawie przekazania księżnej mieszkania, a także wykonawcom i sponsorom.

Antoni Szlagor przypomniał gościom i żywczakom historię i dokonania rodziny Habsburgów. Zacytował bardzo wzruszający fragment listu księżnej Marii Krystyny, który skierowała swego czasu do Rady Miasta Żywca.

Z kolei przewodniczący RM i burmistrz wręczyli rodzinie Habsburgów przyznane pośmiertnie, arcyksięciu Karolowi Olbrachtowi i arcyksiężnej Alicji Ankarcrona medale: Zasłużony dla miasta Żywca, które rodzina przekazała do żywieckiego Muzeum.

Bardzo ciepłe i wzruszające słowa radości skierowali do arcyksiężnej Marii Krystyny minister transportu i gospodarki morskiej Jerzy Widzyk, przedstawiciel Ministerstwa Spraw Zagranicznych - radca ministra Bartoszewskiego - Stanisław Kozłowski, attache kulturalny Ambasady Szwecji - Marianne Waltz, prezes TMZŻ - Józef Janoszek

 Księżna nie ukrywała wzruszenia. Zwracając się do zebranych w sali lustrzanej gości i mieszkańców Żywca powiedziała : Z głębi serca, bardzo serdecznie pragnę podziękować Państwu za ten niezwykły dar serca w postaci kluczy do mieszkania w moim rodzinnym domu. Powiem krótko, że w dniu dzisiejszym dzięki sercu jakie okazali mi mieszkańcy Żywca, a także przedstawiciele władz miasta spełniły się moje największe marzenia, marzenia powrotu do rodzinnego miasta. Marzyłam o powrocie do ojczystego kraju, lecz nie sądziłam, że dane mi będzie zamieszkać w domu moich przodków. Dzisiejszy dzień ma dla mnie szczególny wymiar, ...... myślę, że właściwym określeniem będzie to jeśli powiem, że jest najszczęśliwszym dniem mojego życia. ..... Dziękuję wam wszyscy moi drodzy przyjaciele, Bóg zapłać za piękne dary i okazane serce.

Koncert w wykonaniu pianisty Tomasza Koniecznego i młodego wirtuoza skrzypiec z Białorusi Artioma Shishkova, ucznia prof. Edwarda Kuczyńskiego, zakończył spotkanie w sali lustrzanej, po którym w salonie niebieskim goście władz miejskich spotkali się na raucie z rodziną Habsburgów.

W godzinach popołudniowych w sali MOKiS-u przy Al. Wolności odbył się koncert charytatywny pod patronatem władz samorządowych miasta Żywca i rodziny Habsburgów.

Marzenie zostało spełnione.

6 grudnia 2002 r., w dniu św. Mikołaja, w Nowym Zamku w Żywcu księżna Maria Krystyna Habsburg przekazała Muzeum w Żywcu pięć obrazów z rodzinnej kolekcji. Księżna złożyła władzom miasta list intencyjny, w którym prosi o otwarcie w mieście galerii Habsburgów. W Starym Zamku w Żywcu, gdzie ma powstać galeria zgromadzono ponad 20 obrazów z dawnej kolekcji. Jak poinformował nas Jan Gołąb dyrektor Zespołu Zamkowo-Parkowego w Żywcu obrazy te trafiły do Żywca od osób prywatnych i są czasowym depozytem.
Wśród przekazanych przez księżnę obrazów są: olejny portret arcyksiężnej Marii Teresy z XX w., autorstwa Grolla, olejny portret arcyksięcia Karola Ludwika Habsburga, autorstwa Kleina - ucznia Wojciecha Kossaka, olejny obraz przedstawiający portret arcyksiężnej Marii Krystyny Habsburg namalowany przez Jana Bąkowskiego, olejny portret Karola Stefana z 1879 r., namalowany przez J.Moraczka i piąty obraz olejny przedstawiający portret dziecka z końca XVIII w., nieznanego autorstwa, ze szkoły austriackiej.

Przypomnijmy, że wielkim kolekcjonerem dzieł sztuki był dziadek księżnej Karol Stefan Habsburg, którego kolekcja liczyła blisko tysiąc obrazów, rycin i drzeworytów.

Księżna w czasie krótkiego briefingu poinformowała, że na krótki okres czasu opuszcza, przed świętami Bożego Narodzenia Polskę, i udaje się do Davos w Szwajcarii celem załatwienia spraw osobistych. Wraca, już na stałe do Żywca, w marcu 2003 roku.

4 grudnia 2002 roku Maria Krystyna Habsburg została członkiem honorowym Fundacji Anima Mundi (Dusza Świata), która wspierać będzie różne inicjatywy księżnej, o czym poinformował na spotkaniu prezes Fundacji. Wielu swoim przyjaciołom, protektorom i ludziom dobrej woli arcyksiężna przekazała osobiście listy dziękczynne z najlepszymi życzeniami świątecznymi i noworocznymi. W liście skierowanym do Marii Gałuszkowej czytamy między innymi: ......... " Po ciasteczkach od Gałuszki można oblizywać paluszki" - nota bene księżna jest wielkim smakoszem ciast, pod którymi uginały się stoły w Nowym Zamku. Przy dźwiękach kapeli regionalnej Marii Krystynie Habsburg odśpiewano tradycyjne sto lat, które przypomniały o 79 urodzinach arcyksiężnej.
W październiku 2003 roku księżna zachorowała. 21 października  Żywca przyleciał ze Szwecji brat arcyksiążę Karol Habsburg. Rano spotkał się z siostrą. Rozmawiając z ordynatorem oddziału ortopedii dr. Markiem Ślęczkowskim pytał o stan zdrowia siostry, skrzętnie notował słowa lekarza. W godzinach południowych Karol Stefan Habsburg spacerował po Rynku, odwiedził żywiecki park. Przybył nad Sołę ze swą córką, zobaczył Żywiec po 53 latach. Ostatni raz był tu w czerwcu 1939 r. Największe wrażenie zrobiła na nim aleja lipowa w parku. Zapamiętał je jako  3 metrowe drzewka.
22 października spotkał się z członkami Towarzystwa Miłośników Ziemi Żywieckiej. Arcyksiążę opowiadał m.in. o Szwecji, sytuacji w tym kraju, przypominał sobie także lata szkolne w Żywcu. O godzinie 12.30 odbyło się spotkanie z przedstawicielami władz miasta Żywca. Arcyksiążę Karol Habsburg przywiózł do Polski ważne dokumenty dla historii Żywca.

Po powrocie do Szwecji nadesłał do społeczności żywieckiej taki oto list:

Do Żywczan

Przywołany ważnymi sprawami rodzinnymi, powróciłem w rodzinne strony do mojego Żywca.  W czasie kilkudniowego pobytu na rodzinnej ziemi żywieckiej przeżyłem wiele wzruszających wspomnień z dobrej, szczęśliwej przeszłości.

Dane mi było spotkać wielu serdecznych ludzi i prawdziwych przyjaciół, których w Żywcu nigdy nie brakowało. Miałem szczęście grzać się w cieple serdeczności i gościnności z jakimi spotykałem się w towarzystwie i domach wszystkich dawnych i całkiem nowych znajomych.
Przemierzając znane z dzieciństwa i młodości zakątki naszego miasta na każdym kroku doznawałem wielu wzruszeń, spotykałem się z dowodami życzliwej pamięci żywczan o całej mojej rodzinie, szczególnie o moich ś.p. Rodzicach. Wspomnienia tych wzruszeń zachowam głęboko w moim sercu. Nigdy nie przestanę być dumny z przyznanego mi tytułu honorowego obywatela królewskiego miasta Żywca.
Pragnę wyrazić szczególną wdzięczność całej mojej rodziny za troskliwą opiekę, jaką została otoczona w Żywcu moja umiłowana siostra Maria Krystyna Habsburg. Poczynając od wspaniałomyślnego zaproszenia mojej siostry do powrotu na stałe do rodzinnego Żywca, przez codzienną pomoc w praktycznych sprawach życia codziennego, aż po opiekę w czasie słabości - wszystkie te akty dobrego serca tworzą niezapomniane dzieło, które wywołuje w nas poczucie wdzięczności. Za to wszystko obywatelom miasta Żywca, członkom Towarzystwa Miłośników Ziemi Żywieckiej, lekarzom i pielęgniarkom, władzom powiatowym i samorządowym - ze szczególnym podziękowaniem za osobiste starania i podziękowania Pana Burmistrza Antoniego Szlagora - składamy tą drogą serdeczne “Bóg zapłać”.

We wrześniu 2006 r. browar arcyksiążęcy w Żywcu obchodził jubileusz 150-  lecia istnienia. Honorowym gościem uroczystości jubileuszowych była Maria Krystyna Habsburg. Wraz z członkiniami  Klubu "M jak Miss" arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg zbierała datki dla matek samotnie wychowujących dzieci i dzieci z rodzin ubogich, przekazane do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Żywcu.
27 kwietnia 2007 w Katowicach Arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg z rąk Wicewojewody Śląskiego Wiesława Maśki otrzymała Złoty Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej. Podczas swojego emigracyjnego pobytu Arcyksiężna była organizatorką wielu przedsięwzięć charytatywnych i patriotycznych. Organizowała pomoc rzeczową i materialną dla Polaków w kraju. Od początku XX wieku rodzina Habsburgów angażowała się w inicjatywy patriotyczne. Dzięki pomocy materialnej w 1910 roku wybudowany został Pomnik Grunwaldzki. W okresie II RP z inicjatywy rodziny Habsburgów powstało w Rajczy sanatorium dla wojennych kombatantów.
31 sierpnia  2007 na Dziedzińcu Starego Zamku wyświetlony został film dokumentalny pt. "Księżna Pani". W filmie przedstawione zostały losy Arcyksiężnej Marii Krystyny Habsburg. Dokument zrealizowany został przez znane dziennikarki: Grażynę Ogrodowską i Annę Sekudewicz.
8 grudnia Przedszkole nr 8 w Żywcu - Sporyszu otrzymało imię Marii Krystyny Habsburg. W tym dniu Honorowa Obywatelka Miasta Żywca obchodziła również swoje urodziny. Uroczystość rozpoczęła  się Klubie Śrubka. Księżna Maria Krystyna Habsburg wspólnie z przedstawicielami władz miejskich, powiatowych oglądała przedstawienie teatralne przygotowane przez przedszkolaków. Podczas uroczystości odsłonięta łblica pamiątkowa. Księżna Maria Krystyna Habsburg otrzymała symboliczny klucz od Przedszkola nr 8. Honorowa Obywatelka Miasta Żywca obdarowała przedszkolaków słodyczami i zabawkami.
8 grudnia 2009 swoje 86. urodziny obchodziła Arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg. Życzenia Jubilatce złożyli przedstawiciele władz miejskich i powiatowych.

 9 grudnia w żywieckiej Fundacji Pomocy Dzieciom zaprezentowana została pierwsza biograficzna książka o Arcyksiężnej Marii Krystynie Habsburg. Krzysztof Błecha - żywiecki lekarz oraz 28 marca 2008w Bibliotece Śląskiej w Katowicach przyznane zostały prestiżowe Nagrody Godła Promocyjnego "Śląski Oskar". Nagrodę otrzymały osoby, które w znaczący sposób przyczyniły się do rozwoju społecznego i kulturowego Śląska. Kandydatury były zgłaszane przez organizacje społeczne, stowarzyszenia, a także czytelników tygodnika regionalnego "Goniec Górnośląski". W tym roku jedną z laureatek statuetki Śląskiego Oskara została Arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg. Kapituła nagrody wyróżniła Honorową Obywatelkę Miasta Żywca za jej patriotyczną postawę oraz propagowanie walorów społecznych i kulturowych Śląska. Nagroda była również podziękowaniem dla całej Rodziny Żywieckich Habsburgów, która przez wieki dbała o rozwój kulturowy i społeczny regionu. Adam Tracz - historyk, przeprowadzili z Honorową Obywatelką Miasta Żywca wielogodzinne rozmowy. Z kart książki możemy dowiedzieć się szeregu ciekawych faktów z życia tej niezwykłej kobiety. Wielką zaletą publikacji są wspomnienia, anegdoty na temat dzieciństwa Arcyksiężnej Marii Krystyny Habsburg. W książce Arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg opowiada o swoim życiu emigracyjnym. Mimo wielu przeciwności losu nigdy nie straciła nadziei, że wróci do wolnej Polski. Książkę czyta się przysłowiowym jednym tchem.

6 października 2008 Arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg gościła przedstawicielki Klubu Krystyn. Podczas spotkania członkinie Klubu Krystyn zaproponowały, aby Arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg została Honorowym Członkiem tego stowarzyszenia. Arcyksiężna z wielkim entuzjazmem przyjęła propozycję. Stwierdziła, że takie stowarzyszenie to znakomity pomysł na działania społeczne i charytatywne. Arcyksiężna będzie honorowym gościem Ogólnopolskiego Zjazdu Krystyn (13 marzec 2009). Spotkanie z członkiniami Klubu Krystyn upłynęło w bardzo miłej atmosferze. Maria Krystyna Habsburg opowiadała o swoim dzieciństwie, mówiła o życiu na emigracji. Na zakończenie spotkania stwierdziła, że będzie popierała inicjatywy stowarzyszenia, ponieważ Krystyny to osoby niezwykłe, które chcą działać na rzecz swojego środowiska lokalnego.
 28 marca 2008 w Bibliotece Śląskiej w Katowicach przyznane zostały prestiżowe Nagrody Godła Promocyjnego "Śląski Oskar". Nagrodę otrzymały osoby, które w znaczący sposób przyczyniły się do rozwoju społecznego i kulturowego Śląska. Kandydatury były zgłaszane przez organizacje społeczne, stowarzyszenia, a także czytelników tygodnika regionalnego "Goniec Górnośląski". Jedną z laureatek statuetki Śląskiego Oskara została Arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg. Kapituła nagrody wyróżniła Honorową Obywatelkę Miasta Żywca za jej patriotyczną postawę oraz propagowanie walorów społecznych i kulturowych Śląska. Nagroda była również podziękowaniem dla całej Rodziny Żywieckich Habsburgów, która przez wieki dbała o rozwój kulturowy i społeczny regionu.

17 grudnia 2009 dzieci uczestniczące w zajęciach Żywieckiej Szkoły Tradycji odwiedziły Arcyksiężną Marię Krystynę Habsburg. Młodzi mieszkańcy Żywca przynieśli metrową kartkę świąteczną. Podarunek wykonany został w ramach warsztatów plastycznych "Techniki znane ale zapomniane". Podczas spotkania dzieci miały mnóstwo pytań związanych z osobą Honorowej Obywatelki Miasta Żywca. Arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg serdecznie dziękowała dzieciom za piękny podarunek świąteczny.

28 marca 2009 na żywieckim Starym Zamku nagrywany był program TVP 1 "Notacje". Program jest prezentacją sylwetek zasłużonych dla Polski naukowców, artystów, społeczników oraz świadków historycznych wydarzeń. Każdy odcinek jest poświęcony wybitnej postaci, która opowiada o jednym epizodzie ze swojego życia. Ekipa TVP 1 kręciła odcinek na temat powojennych losów Arcyksiężnej Marii Krystyny Habsburg. Honorowa Obywatelka Miasta Żywca mówiła, że najważniejszą wartością w Jej życiu jest patriotyzm: Bóg, Honor, Ojczyzna to słowa najważniejsze w moim życiu - mówiła podczas nagrania Arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg. Wzbogacony o archiwalne zdjęcia 15-minutowy film pokazuje sylwetkę niezwykłej arystokratki, która mimo wielkich przeciwności losu była wierna wartościom patriotycznym.

25 grudnia 2009 o godzinie 14.05 na antenie TVP Info (pasmo ogólnopolskie) wyemitowany został film dokumentalny pt. "Radość Bożego Narodzenia". Tematem filmu były Święta Bożego Narodzenia na dworze żywieckich Habsburgów. W filmie Arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg dzieliła się swoimi wspomnieniami z dzieciństwa związanymi z czasem świątecznym. "Wszystkie zwyczaje kulinarne, religijne wywodziły się w naszej rodzinie z tradycji polskiej. Święta były czasem niezwykłym. Ja najbardziej czekałam na prezenty. Przeważnie dostawałam coś praktycznego - np. książki"- mówiła w filmie Maria Krystyna Habsburg. Film był znakomitą okazją, aby mieszkańcy naszego miasta w świątecznej atmosferze przypomnieli sobie losy rodziny żywieckich Habsburgów. Dla widzów z całej Polski była to niezwykła okazja, aby poznać losy rodu, który mimo przeciwności był oddany Polsce. W filmie wykorzystano zdjęcia i dokumenty historyczne z Muzeum Miejskiego w Żywcu.

Na żywieckim Starym Zamku w dniu 29 maja 2009 r. Arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg odznaczona została Królewskim Rycerskim Orderem Św. Stanisława. Na Stary Zamek zjechała najdostojniejsza świta w liczbie 30 osób wraz ze sztandarem Konfraterni (Bractwa) Generalnej Szlachty Polskiej i Solidalicji Rycerstwa Polskiego. Na czele świty byli: Bogusław Jerzy Hrabia Tarnawa - Zajączkowski (Propozyt - Mistrz Generalny i Władysław Baron Prawdzic Gowarzewski (Vicarius Kolegium KG). Ceremonia dekoracji rozpoczeta została modlitwą ks. Cygana - kapelana Bractwa, który pięknymi słowami Modlitwy Królewskiej i ks. Piotra Skargi podkreślił dostojność chwili. Pasowania na Rycerza Złocistego oraz na Zacnego Kawalera - Damę dokonał sam Mistrz Generalny. Wspaniałą niespodzianką było wręczenie Arcyksiężnej przez Barona pamiątkowej szabli. Po ceremonii dekoracji, Arcyksiężna w serdecznych słowach podziękowania stwierdziła m.in., że dzisiejszy dzień jest dniem wspaniałym tak dla Niej, jak i dla Żywca, w którym żyje i pragnie działać póki Jej sił starczy w imię patriotyzmu i dla dobra ludzi. Serdeczne słowa podziękowania skierował do dostojnych przedstawicieli Bractwa Burmistrz Miasta Żywca Antoni Szlagor.

8 grudnia 2010 swoje urodziny i imieniny obchodziła Arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg. Ten dzień Honorowa Obywatelka Miasta Żywca spędziła w gronie swoich bliskich przyjaciół. Tegoroczne urodziny były szczególne, ponieważ swoją ciocię odwiedził Ernesto de Zulueta Habsburg - niedawno mianowany Zastępca Ambasadora Królestwa Hiszpanii w Polsce. Syn Renaty Habsburg - siostry Księżnej przez trzy dni przebywał w Żywcu. Wizyta miała charakter prywatny i była w większości poświęcona na długie rozmowy z Arcyksiężną. Jak powiedział ambasador: była to bardzo wzruszająca, sentymentalna podróż do krainy dzieciństwa jego matki.
Laureatami tytułu Honorowego Ambasadora Ziem Górskich zostali: Arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg, Justyna Kowalczyk i Adam Małysz.
17.09.2011 r. pod honorowym patronatem Arcyksiężnej Marii Krystyny Habsburg w Juszczynie koło Makowa Podhalańskiego w jpeg.parafii pw. Matki Bożej Pocieszenia, której proboszczem jest ks. Tadeusz Bogdanik – również Dziecko Zamku odbył się Zjazd Dzieci Zamku.
Ś. p. Maria Krystyna Habsburg była KSIĘŻNICZKĄ wzgl. KSIĘŻNĄ - tytuł arcyksiążęcy jej nie przysługiwał. W naszych artykułach używamy go gdyż  wielu mieszkańców Żywca i Żywiecczyzny potocznie w/w tytułu używało mówiąc o Marii Krystynie.  

foto:

 

« powrót do listy

Copyright © Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej.

projekt i wykonanie